Căn hộ hai phòng ngủ chúng tôi mới mua nằm ở tầng 10, nhỏ nhưng sáng sủa, ngập tràn ánh nắng. Là thành quả sau 5 năm trời tích góp, dè xẻn từng đồng từ cả hai vợ chồng. Lúc ký tên trên hợp đồng chuyển nhượng, tôi siết tay vợ thật chặt. Linh cười rạng rỡ, ánh mắt lấp lánh niềm vui. Chúng tôi đã thật sự có tổ ấm đầu tiên.Việc dọn nhà diễn ra vào một ngày đầu thu nắng nhẹ. Tôi lái xe chở đầy đồ đạc, còn Linh đứng dưới sảnh giơ điện thoại quay video “chuyển nhà đầu tiên trong đời”. Cô ấy cứ như trẻ con lần đầu được tặng quà. Tôi vui theo, dù trong lòng vẫn phấp phỏng chuyện trả nợ vay ngân hàng hàng tháng. Nhưng khi thấy Linh bày từng bức tranh nhỏ, gối ôm, bộ ấm chén… tôi biết tất cả đều đáng giá.
Chúng tôi chưa kịp tận hưởng không khí “vợ chồng son nhà mới” bao lâu thì mẹ vợ gọi điện, bảo hôm sau sẽ lên chơi. Tôi chẳng lấy làm lạ, từ lúc cưới nhau tới giờ, bà thi thoảng vẫn lên thăm rồi về ngay trong ngày. Tôi còn dặn Linh mua thêm ít trái cây và thịt gà để nấu món bà thích.Nhưng hôm sau, khi tôi vừa mở cửa, cảnh tượng trước mặt khiến tôi khựng lại.
Mẹ vợ đứng đó, tay kéo theo một chiếc vali lớn. Bên cạnh là một người phụ nữ khoảng ngoài ba mươi, lạ hoắc. Bà mỉm cười: “Đây là cô Hảo, cháu bà con xa bên ngoại của mẹ. Nó mới ly hôn, chưa có chỗ ở, mẹ tính cho nó ở nhờ một thời gian…”Tôi tròn mắt nhìn Linh. Cô ấy sững sờ, rồi rất nhanh lấy lại vẻ bình tĩnh, gật đầu mời vào nhà. Tôi còn chưa kịp nói gì, trong lòng tràn đầy cảm giác bối rối lẫn khó chịu.Trong bữa cơm, không khí lạ lùng đến mức tôi thấy nghẹn ở cổ. Linh hầu như không nói chuyện, chỉ gắp đồ ăn rồi gật nhẹ khi mẹ cô hỏi han. Cô Hảo ngồi cạnh tôi, cười duyên, kể chuyện về chồng cũ và “cuộc sống mới tự do”. Tôi chỉ “ừ” cho có, không dám nhìn sang Linh.Ăn xong, mẹ vợ lấy tách trà, đi thẳng vào vấn đề: “Nó chỉ ở nhờ ít hôm, hai đứa thương người mà giúp.” Tôi toan lên tiếng thì Linh đột ngột đứng dậy.
“Mẹ à, đây là nhà con và chồng con. Mẹ không thể tự tiện đưa người lạ vào rồi bảo con ‘giúp’ được. Hơn nữa, tụi con mới dọn tới, còn chưa quen nếp sống, con không muốn có thêm người lạ.”Mẹ cô giật mình, hằn học: “Mày ăn nói với mẹ như vậy đó hả? Nó là họ hàng đàng hoàng!”Linh nhìn thẳng vào mắt mẹ, không hề nao núng: “Từ nhỏ tới lớn, con chứng kiến quá đủ cảnh mẹ đưa người này người kia về nhà, nói là họ hàng, rồi cả nhà phải chịu khổ vì lòng tốt vô điều kiện của mẹ. Giờ con có gia đình riêng rồi, con không thể sống kiểu đó nữa.”Tôi chết lặng. Tôi chưa bao giờ thấy Linh như vậy. Kiên quyết. Lạnh lùng. Nhưng cũng rất rõ ràng.Mẹ cô tím mặt, đứng bật dậy, kéo vali ra khỏi cửa. Cô Hảo thì ngơ ngác, lắp bắp “tôi không muốn gây phiền”, rồi cũng lẽo đẽo đi theo. Tôi định chạy theo giải thích, nhưng Linh giữ tay tôi lại.“Để họ đi. Em chịu đủ rồi.”Tối đó, Linh ngồi im lặng rất lâu. Tôi không nói gì, chỉ rót cho cô ấy cốc nước ấm, đặt nhẹ lên bàn. Cô ấy ngẩng lên, mắt đỏ hoe.“
Em biết em hơi nặng lời, nhưng em không chịu nổi cảnh sống như hồi còn nhỏ. Cứ mỗi lần mẹ mang ai về là gia đình yên ổn bị đảo lộn.”Tôi khẽ nắm tay vợ: “Anh hiểu. Và anh ủng hộ em. Đây là nhà của tụi mình. Không ai được quyền quyết định thay.”Linh dựa đầu vào vai tôi, thở hắt ra. Tôi cảm nhận được trong tiếng thở ấy có nỗi buồn rất sâu. Nỗi buồn của đứa con gái từng sống cả tuổi thơ trong sự gồng gánh hy sinh của mẹ, giờ đây buộc phải tự cắt đứt sợi dây cảm xúc để bảo vệ tổ ấm của mình.Hai hôm sau, mẹ vợ gọi điện, giọng bớt căng thẳng hơn.“Mẹ hiểu rồi. Lúc đó mẹ nghĩ đơn giản quá. Tụi con sống riêng, mẹ nên tôn trọng.”Linh im lặng một chút rồi nhẹ nhàng: “Con không giận mẹ. Nhưng con xin mẹ, từ giờ hãy để con được sống cuộc sống của con.
”Cuộc gọi kết thúc trong sự nhẹ nhõm. Tôi nhìn Linh, cô ấy mỉm cười. Không còn là nụ cười rạng rỡ ngày chuyển nhà, nhưng là nụ cười của một người trưởng thành, vừa học cách nói “không” với điều mình không chấp nhận.Tết năm đó, chúng tôi quyết định không về quê mà mời mẹ vợ lên ăn Tết cùng. Linh đắn đo rất lâu mới nhắn tin mời mẹ. Tôi nhìn thấy bàn tay cô ấy run nhẹ khi nhấn nút gửi. Tôi không nói gì, chỉ âm thầm gói bánh chưng sẵn, mua thêm bộ ấm trà mới đặt lên bàn khách.Sáng 28 Tết, mẹ cô lên.
Vẫn chiếc áo khoác cũ, đôi giày đã sờn gót, bà cười gượng gạo khi thấy tôi và Linh đón ở dưới sảnh. Cả ba người đứng đó mấy giây, không ai lên tiếng. Rồi Linh bước đến, ôm nhẹ lấy mẹ.“Vào nhà đi mẹ. Con pha trà rồi.”Không khí trong căn hộ hôm ấy yên ắng, khác hẳn mọi dịp mẹ cô từng đến trước đây. Bà không nhắc đến chuyện cũ, Linh cũng không hỏi han gì nhiều. Nhưng tôi nhận ra, cả hai đang cố gắng, mỗi người một cách, để lùi lại một bước, giữ lấy sợi dây mẹ con đã từng căng chặt.Tối 30, sau bữa cơm tất niên, mẹ cô rút trong túi áo một chiếc hộp nhỏ.“Mẹ có cái này muốn gửi cho tụi con…
”Bên trong là một đôi hoa tai bằng vàng cũ, kiểu dáng đã lỗi thời, chắc từ hồi còn trẻ. Linh ngập ngừng, chưa kịp nói thì bà đã lên tiếng:“Đây là đôi bông tai mẹ bán hàng ở chợ năm 19 tuổi, dành dụm mua được. Mẹ giữ mãi vì nghĩ sẽ cho con gái mình khi lấy chồng. Hôm đó mẹ giận quá, quên mất. Giờ mẹ muốn con giữ.”Linh cầm đôi hoa tai, không giấu được nước mắt. Cô cúi đầu, thì thầm một câu “Con xin lỗi mẹ”.Mẹ cô xua tay: “Không. Mẹ mới là người xin lỗi. Mẹ sống quen kiểu cũ, cứ nghĩ ai cần giúp là giúp. Nhưng giờ mẹ hiểu rồi. Cái nhà này là tổ ấm của tụi con, mẹ phải biết tôn trọng.”Cả ba cùng im lặng. Ngoài cửa sổ, pháo hoa giao thừa bắt đầu nổ rợp trời.Mấy tháng sau, Linh quyết định chủ động đưa mẹ đi du lịch vài ngày.
“Gọi là để hâm nóng lại tình cảm mẹ con,” cô cười bảo tôi như vậy, mắt lấp lánh niềm vui bình yên. Tôi biết, cuối cùng Linh cũng đã buông được những day dứt xưa cũ và chọn cách bước tới, bằng sự trưởng thành của chính mình.Trong bức ảnh hai mẹ con chụp ở Đà Lạt, Linh khoác vai mẹ, cả hai đều cười rất tươi. Tôi lưu tấm ảnh đó vào điện thoại, đặt làm hình nền.Vì tôi biết, từ giờ, căn nhà nhỏ tầng 10 không chỉ là tổ ấm của hai người. Mà còn là nơi bắt đầu cho một sự hòa giải lớn hơn, sâu sắc hơn — giữa mẹ và con gái, giữa quá khứ và hiện tại. Một mái nhà thực sự.
